ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ;
Ο όρος καρδιακή ανεπάρκεια δεν σημαίνει ότι η καρδιά σας έχει σταματήσει να αντλεί αίμα, αλλά ότι ο καρδιακός σας μυς δεν μπορεί να αντλήσει αρκετό αίμα ώστε να καλύψει τις ανάγκες του οργανισμού σας.
Ως εκ τούτου, ενδέχεται να νιώθετε κόπωση, να σας λείπει ενέργεια, να παρουσιάζετε λαχάνιασμα και να παρατηρείτε τη συλλογή περίσσειας υγρού στον οργανισμό σας.
Σε μια υγιή καρδιά, κάθε κοιλότητα συσπάται (συμπιέζεται) με συντονισμένη προσπάθεια. Αν η καρδιά δεν χτυπάει με συντονισμένο τρόπο, τότε το σώμα δεν θα λαμβάνει επαρκή ποσότητα αίματος για να λειτουργεί σωστά. Κατά την καρδιακή ανεπάρκεια, η καρδιά επιχειρεί να αντισταθμίσει την απώλεια ισχύος άντλησης, διαδικασία κατά την οποία ενδέχεται να αλλάξει το σχήμα της και να προκληθεί ασυντόνιστος (ή ασυγχρόνιστος) και ανεπαρκής καρδιακός παλμός.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ
Η καρδιακή ανεπάρκεια είναι μια εξελισσόμενη πάθηση, γεγονός που σημαίνει ότι θα επιδεινώνεται σταδιακά. Στην αρχή ενδέχεται να μην παρουσιάζετε κανένα σύμπτωμα, αλλά με το πέρασμα του χρόνου η ικανότητα άντλησης της καρδιάς σας θα συνεχίσει να αποδυναμώνεται και μπορεί να εμφανίσετε ορισμένα από τα ακόλουθα συμπτώματα ή και όλα:
- Χρόνιο αίσθημα κόπωσης
- Λαχάνιασμα
- Πρήξιμο πελμάτων και ποδιών
- Πρησμένη ή ευερέθιστη κοιλιακή χώρα με απώλεια όρεξης
- Δυσκολία στον ύπνο τη νύχτα λόγω αναπνευστικών προβλημάτων
- Αυξημένη διούρηση κατά τη νύχτα
- Σύγχυση ή/και μειωμένη μνήμη
- Βήχας με αφρώδες πτύελο
ΑΙΤΙΕΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ
Η καρδιακή ανεπάρκεια συνήθως αναπτύσσεται αργά μετά από βλάβη της καρδιάς. Δεν υπάρχει μία μόνο αιτία και ορισμένες φορές η αιτία είναι άγνωστη.
Ορισμένες από τις πιο κοινές αιτίες καρδιακής ανεπάρκειας είναι οι εξής:
- Προηγούμενη καρδιακή προσβολή (έμφραγμα του μυοκαρδίου)
- Στεφανιαία νόσος
- Υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση)
- Καρδιακή βαλβιδοπάθεια
- Λοίμωξη της καρδιάς (μυοκαρδίτιδα)
- Συγγενής καρδιοπάθεια (πάθηση με την οποία γεννιέται κανείς)
- Ενδοκαρδίτιδα (λοίμωξη της εσωτερικής επένδυσης της καρδιάς)
- Διαβήτης (ο οργανισμός δεν παράγει ή δεν χρησιμοποιεί σωστά την ινσουλίνη)
ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΕΠΑΡΚΗ ΑΝΤΛΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ:
Στην καρδιακή ανεπάρκεια, ο καρδιακός μυς πρέπει να δουλεύει πιο σκληρά για να προωθεί το αίμα προς το σώμα. Αυτό ενδέχεται να προκαλέσει ταχύτερο παλμό της καρδιάς, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνα ταχείς ή ακανόνιστους καρδιακούς ρυθμούς. Αυτοί οι μη φυσιολογικοί καρδιακοί ρυθμοί μπορούν να οδηγήσουν σε μια πάθηση που ονομάζεται αιφνίδια καρδιακή ανακοπή (ΑΚΑ).
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΙΦΝΙΔΙΑ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΑΚΟΠΗ;
Η αιφνίδια καρδιακή ανακοπή (ΑΚΑ) προκύπτει από ένα ηλεκτρικό πρόβλημα στην καρδιά που ενεργοποιεί έναν επικίνδυνα γρήγορο καρδιακό ρυθμό (κοιλιακή μαρμαρυγή). Ο ταχύς, ακανόνιστος καρδιακός ρυθμός κάνει την καρδιά να τρέμει, αντί να συσπάται ή να αντλεί. Όταν η καρδιά σταματάει να αντλεί αίμα, το οξυγόνο δεν μπορεί να φτάσει στο σώμα και στον εγκέφαλο. Αν η αιφνίδια καρδιακή ανακοπή δεν αντιμετωπιστεί αμέσως, μπορεί να αποβεί θανατηφόρος. Η αιφνίδια καρδιακή ανακοπή είναι ένας από τους κορυφαίους παράγοντες θανάτου και αποδίδονται σε αυτήν περισσότεροι θάνατοι από ό,τι στον καρκίνο του μαστού, στο AIDS ή στον καρκίνο του πνεύμονα.
ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΚΑΙ ΑΙΦΝΙΔΙΑ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΑΚΟΠΗ: ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ;
Η αιφνίδια καρδιακή ανακοπή δεν είναι το ίδιο με την καρδιακή προσβολή, παρότι οι δύο αυτές καταστάσεις συχνά συγχέονται.
ΠΟΙΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΝ ΚΙΝΔΥΝΟ ΑΙΦΝΙΔΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ;
Γενικά, η αιφνίδια καρδιακή ανακοπή χτυπάει χωρίς προειδοποίηση.
Στα άτομα που αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο για αιφνίδια καρδιακή ανακοπή περιλαμβάνονται:
- Όσοι έχουν υποστεί καρδιακή προσβολή
- Άτομα που πάσχουν από καρδιακή ανεπάρκεια
- Όσοι έχουν επιβιώσει από προηγούμενη αιφνίδια καρδιακή ανακοπή ή όσοι έχουν συγγενή που έχει υποστεί συμβάν αιφνίδιας καρδιακής ανακοπής
- Άτομα με χαμηλό κλάσμα εξώθησης (EF)
ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΤΟ ΔΙΚΟ ΣΑΣ ΚΛΑΣΜΑ ΕΞΩΘΗΣΗΣ (EF)
Το EF (Ejection Fraction) -ή κλάσμα εξώθησης- είναι το ποσοστό του αίματος που προωθείται έξω από την καρδιά σας με κάθε καρδιακό παλμό. Ο γιατρός σας χρησιμοποιεί τον αριθμό EF για να προσδιορίσει πόσο καλά αντλεί η καρδιά σας. Αυτό μπορεί να αλλάξει με το πέρασμα του χρόνου, επομένως ο τακτικός έλεγχος του αριθμού EF είναι σημαντικός για εσάς και τον γιατρό σας.
Ο πιο κοινός τρόπος μέτρησης του κλάσματος εξώθησης είναι με ηχωκαρδιογραφία. Αυτή η εξέταση εκτελείται συνήθως στο ιατρείο ή σε έναν διαγνωστικό χώρο του νοσοκομείου.
Διάγραμμα τυπικών ευρών κλάσματος εξώθησης:
Μια υγιής καρδιά έχει κλάσμα εξώθησης μεταξύ 50% και 75%. Αυτό υποδεικνύει ότι η καρδιά αντλεί καλά και μπορεί να χορηγήσει επαρκές αίμα στο σώμα και στον εγκέφαλο. Ακόμα και μια υγιής καρδιά δεν μπορεί να προωθήσει 100% το αίμα έξω από την καρδιά κατά τη διάρκεια κάθε παλμού -κάποια ποσότητα αίματος παραμένει πάντα μέσα στην καρδιά.
Τα άτομα με χαμηλό κλάσμα εξώθησης (35% ή χαμηλότερο) αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο για αιφνίδια καρδιακή ανακοπή.
Η αιφνίδια καρδιακή ανακοπή προκαλεί περίπου το 20% των συνολικών θανάτων στην Ευρώπη.
Ο αποτελεσματικότερος τρόπος αντιμετώπισης της αιφνίδιας καρδιακής ανακοπής είναι μέσω απινίδωσης. Η απινίδωση περιλαμβάνει τη χορήγηση ενός ηλεκτροσόκ στην καρδιά σας ώστε να αποκατασταθεί ο φυσιολογικός καρδιακός παλμός.
Υπάρχουν δύο κύριοι τρόποι παροχής απινίδωσης:
- Ο αυτοματοποιημένος εξωτερικός απινιδωτής, ή AED, είναι μια φορητήσυσκευή που χρησιμοποιείται από τις ομάδες αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών ή από το γενικό κοινό για τη χορήγηση ηλεκτροσόκ στην καρδιά
- Μια εμφυτεύσιμη καρδιακή συσκευή (που ονομάζεται ICD ή CRT-D) που εμφυτεύεται κάτω από το δέρμα. Η εμφυτεύσιμη καρδιακή συσκευή χορηγεί ηλεκτρικούς παλμούς ή ηλεκτροσόκ για την αντιμετώπιση των γρήγορων, ακανόνιστων ρυθμών
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ
Η καρδιακή ανεπάρκεια είναι μια εξελισσόμενη πάθηση. Ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει διάφορες επιλογές θεραπείας που ενδέχεται να επιβραδύνουν την εξέλιξη της νόσου, να ενισχύσουν την καρδιά σας και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής σας. Ορισμένες από αυτές τις θεραπείες είναι, μεταξύ άλλων, φαρμακευτικές αγωγές, αλλαγές τρόπου ζωής, άσκηση, θεραπεία με συσκευή ή συνδυασμός των παραπάνω.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΣΥΣΚΕΥΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΚΟΥ ΕΠΑΝΑΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΥ (CRT);
Όταν κάποιος μιλάει για μια συσκευή θεραπείας καρδιακού επανασυγχρονισμού (CRT), στην ουσία αναφέρεται στο σύστημα, δηλαδή τη συσκευή CRT και τα ηλεκτρόδια.
- Η συσκευή CRT είναι μια συσκευή που εμφυτεύεται κάτω από το δέρμα, τυπικά ακριβώς κάτω από το οστό της κλείδας. Η συσκευή χορηγεί θεραπείες για τον συντονισμό της λειτουργίας άντλησης της καρδιάς και αντιμετωπίζει ταχείς, ακανόνιστους ή βραδείς καρδιακούς ρυθμούς ανάλογα με τον τύπο της συσκευής CRT. Αυτή η συσκευή μπορεί να αναφέρεται επίσης ως συσκευή καρδιακής ανεπάρκειας, βηματοδότης για καρδιακή ανεπάρκεια, αμφικοιλιακή συσκευή, συσκευή CRT τριών ηλεκτροδίων, CRT-P (βηματοδότης) ή CRT-D (απινιδωτής)
- Τα ηλεκτρόδια είναι λεπτά, μαλακά, μονωμένα σύρματα περίπου στομέγεθος ενός μακαρονιού. Τα ηλεκτρόδια μεταφέρουν την ηλεκτρική ώση από τη συσκευή CRT στην καρδιά σας και αναμεταδίδουν πληροφορίες σχετικά με τη δραστηριότητα της καρδιάς πίσω στη συσκευή CRT
ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ Η ΣΥΣΚΕΥΗ CRT;
Η συσκευή θεραπείας καρδιακού επανασυγχρονισμού παρακολουθεί τον καρδιακό ρυθμό σας 24 ώρες την ημέρα και αποστέλλει ηλεκτρικούς παλμούς για τη βηματοδότηση των κάτω κοιλοτήτων της καρδιάς (κοιλίες) ώστε να διευκολυνθούν να χτυπούν σε πιο συντονισμένο ρυθμό. Αυτή η θεραπεία συντονισμού ή «επανασυγχρονισμού» βελτιώνει την ικανότητα της καρδιάς να αντλεί αίμα και οξυγόνο πιο αποτελεσματικά προς το σώμα. Ο γιατρός σας θα προγραμματίσει τη συσκευή CRT ώστε να χορηγεί τις πιο αποτελεσματικές θεραπείες για τη δική σας συγκεκριμένη καρδιακή πάθηση.
Σε ανταπόκριση στους μη φυσιολογικούς καρδιακούς ρυθμούς, η συσκευή CRT μπορεί επίσης να παρέχει τις ακόλουθες θεραπείες:
- Θεραπεία βηματοδότησης για βραδείς καρδιακούς ρυθμούς - χορηγούνται ηλεκτρικές ώσεις προς την καρδιά όταν ο ρυθμός της ίδιας της καρδιάς είναι πολύ βραδύς ή ακανόνιστος
- Θεραπείες απινίδωσης για ταχείς ή ακανόνιστους καρδιακούς ρυθμούς - χορηγείται θεραπεία με ηλεκτροσόκ στην καρδιά για τη διακοπή γρήγορων καρδιακών ρυθμών και την αποκατάσταση του φυσιολογικού καρδιακού ρυθμού
Υπάρχουν δύο τύποι συσκευών CRT: βηματοδότης CRT (CRT-P) και απινιδωτής CRT (CRT-D). Οι συσκευές CRT-D, όπως όλοι οι απινιδωτές, διαθέτουν ενσωματωμένη λειτουργία βηματοδότη. Και οι δύο συσκευές βοηθούν στον συντονισμό της λειτουργίας άντλησης της καρδιάς και χορηγούν θεραπεία βηματοδότησης για βραδείς καρδιακούς ρυθμούς. Ωστόσο, η συσκευή CRT-D μπορεί επίσης να αντιμετωπίσει γρήγορους καρδιακούς ρυθμούς. Όλες οι συσκευές θεραπείας καρδιακού επανασυγχρονισμού είναι σχεδιασμένες ώστε να χρησιμοποιούν τρία ηλεκτρόδια. Το ένα ηλεκτρόδιο τοποθετείται μέσα στον δεξιό κόλπο, ένα άλλο ηλεκτρόδιο τοποθετείται μέσα στη δεξιά κοιλία και το τρίτο ηλεκτρόδιο τοποθετείται μέσα σε μια φλέβα στο εξωτερικό της αριστερής κοιλίας.
Η ΜΠΑΤΑΡΙΑ ΤΗΣ ΣΥΣΚΕΥΗΣ CRT
Η ενέργεια που χρειάζεται για να λειτουργήσει η συσκευή CRT προέρχεται από μια μπαταρία μέσα στη συσκευή. Η διάρκεια ζωής της μπαταρίας εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Μερικοί από αυτούς τους παράγοντες είναι μεταξύ άλλων ο τύπος της συσκευής CRT που διαθέτετε, η φύση της καρδιακής σας πάθησης και η συχνότητα παροχής θεραπείας από τη συσκευή CRT στην καρδιά σας. Καθώς η συσκευή CRT λειτουργεί με τη χρήση μπαταρίας σφραγισμένης στο εσωτερικό της συσκευής, όταν η ισχύς της μπαταρίας πέσει σε χαμηλό επίπεδο, θα χρειαστεί να αντικατασταθεί ολόκληρη η συσκευή. Τα ηλεκτρόδια χρειάζονται αλλαγή μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ ΣΥΣΚΕΥΗΣ CRT
Για την επέμβαση εμφύτευσης συσκευής CRT δεν απαιτείται εγχείρηση ανοικτής καρδιάς και οι περισσότεροι ασθενείς επιστρέφουν στο σπίτι εντός 24 ωρών. Πριν από το χειρουργείο, ενδέχεται να σας χορηγηθούν φάρμακα που θα σας φέρουν νύστα και θα σας κάνουν να χαλαρώσετε. Γενικά, η επέμβαση εκτελείται υπό τοπική αναισθησία.
ΓΕΝΙΚΑ ΒΗΜΑΤΑ ΕΠΕΜΒΑΣΗΣ ΕΜΦΥΤΕΥΣΗΣ:
- Πραγματοποιείται μια μικρή τομή, μήκους περίπου 5 έως 10 εκ., στην άνω περιοχή του θώρακά σας, ακριβώς κάτω από το οστό της κλείδας
- Τρία ηλεκτρόδια καθοδηγούνται μέσω μιας φλέβας στην καρδιά σας και τα ηλεκτρόδια συνδέονται με τη συσκευή CRT
- Προγραμματίζονται οι ρυθμίσεις της συσκευής CRT και η συσκευή δοκιμάζεται ώστε να διασφαλιστεί ότι λειτουργεί σωστά για την κάλυψη των ιατρικών σας αναγκών
- Η συσκευή CRT εισάγεται κάτω από το δέρμα σας και ακολουθεί σύγκλειση της τομής στον θώρακά σας
ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ
Η συσκευή CRT έχει σχεδιαστεί ώστε να ενημερώνεται ο γιατρός σας όταν η ισχύς της μπαταρίας πέσει σε χαμηλό επίπεδο. Καθώς η μπαταρία αποτελεί ενσωματωμένο εξάρτημα της συσκευής CRT, κατά τη διάρκεια της επέμβασης αντικατάστασης πρέπει να αντικατασταθεί ολόκληρη η συσκευή CRT. Ο χειρουργός πραγματοποιεί μια τομή πάνω από την προηγούμενη ουλή και αφαιρεί την παλιά συσκευή. Τα ηλεκτρόδια προσδένονται σταθερά και, αφού ελεγχθούν, μια νέα συσκευή συνδέεται, δοκιμάζεται και εισάγεται στον υπάρχοντα θύλακα του δέρματος. Τα ηλεκτρόδια χρειάζονται αλλαγή μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
ΑΠΟΜΑΚΡΥΣΜΕΝΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΣΚΕΥΗΣ CRT
Κατανοούμε ότι είναι σημαντικό να παραμένετε σε επικοινωνία με την ομάδα φροντίδας σας από την άνεση του σπιτιού σας ή όποτε ταξιδεύετε. Η απομακρυσμένη παρακολούθηση παρέχει αυτήν την ευελιξία.
Στις μέρες μας, εκατομμύρια άνθρωποι που φέρουν εμφυτευμένες καρδιακές συσκευές παρακολουθούνται εξ αποστάσεως.
H απομακρυσμένη παρακολούθηση έχει αποδειχθεί ότι:
- Παρέχει ενημέρωση για τυχόν αλλαγές στον καρδιακό ρυθμό και στη συσκευή που χρήζουν προσοχής
- Μειώνει τις νοσηλείες και τις επισκέψεις στα τμήματα επειγόντων περιστατικών
- Βελτιώνει την ποιότητα ζωής
- Παρέχει αίσθηση ασφάλειας και ηρεμίας